Þegar Joanna Marcinkowska, varaformaður Samtaka kvenna af erlendum uppruna á Íslandi, var að alast upp í Póllandi á níunda áratugnum gáfu karlmenn konum nælonsokkabuxur á alþjóðlegum baráttudegi kvenna, 8. mars. Hún segir daginn eiga að vekja okkur til umhugsunar um allt sem hefur áunnist en líka til að berjast áfram. Eitt af baráttumálum félagsins sé að auðvelda erlendum konum að fá menntun sína metna á Íslandi og að upplýsa konur sem verða fyrir heimilisofbeldi um réttindi sín. Þær hafi ekkert tengslanet og leiti sér ekki hjálpar af hræðslu við að missa börnin sín.
„Okkar meginhlutverk er að gefa áhugamálum og hagsmunum kvenna af erlendum uppruna rödd í íslensku samfélagi,“ segir Joanna Marcinkowska, varaformaður Samtaka kvenna af erlendum uppruna á Íslandi. Félagið hefur verið starfandi frá árinu 2003 og er með ýmsa fasta viðburði sem fjöldinn allur af konum sækir en styrking tengslanets kvenna er annað af markmiðum félagsins. „Við erum með jafningjaráðgjöf þar sem konur koma saman og fá ráð hjá hver annarri. Þarna miðla reyndar konur til kvenna sem vita ekki hvert þær eiga að snúa sér með hin ýmsu vandamál. Auk þess reynum við að taka þátt í umræðunni á opinberum vettvangi, ekki bara umræðu sem tengist konum af erlendum uppruna heldur líka íslenskum. Við reynum að virka eins og brú fyrir erlendar konur inn í íslenskt samfélag.“
Var ákveðin í að læra tungumálið
Joanna tók við varaformennsku félagsins í fyrra en hún starfar sem verkefnastjóri í innflytjendamálum hjá Mannréttindaskrifstofu Reykjavíkur. „Sjálf kom ég hingað fyrst sem „au-pair“ fyrir 12 árum þegar ég var að klára mastersgráðu í viðskiptafræði í Póllandi. Þetta örlagaríka ár kynntist ég manninum mínum en fór samt til baka til að ljúka námi. Eftir það kom ég í sumarfrí til að hitta hann og hef bara ekki farið síðan,“ segir Joanna og hlær. „Þegar ég ákvað að flytja fór ég að vinna í leikskóla til að æfa betur tungumálið og þar vann ég í þrjú ár. Svo ákvað ég að fara í háskólann og tók BA í íslensku sem annað mál. Ég var mjög ákveðin í að læra íslensku og var mjög heppin með samstarfsfólkið á leikskólanum sem hjálpaði mér mjög mikið. Allir sýndu mér mikla þolinmæði og töluðu alltaf við mig á íslensku.“
Atvinnuleysi meðal erlendra kvenna
Joanna segir það samt ekki helst vera tungumálið sem sé steinn í götu kvenna þegar leitað er eftir vinnu heldur sé erfiðast að fá menntun sína viðurkennda. Atvinnuleysi meðal kvenna af erlendum uppruna er mjög hátt og eitt helsta baráttumál félagskvenna er að auðvelda þessum konum að fá menntun sína viðurkennda og að aðstoða þær við að finna að vinnu. „Það er mjög mikilvægt að gera allar vottanir á erlendu námi skilvirkari. Eitt af því sem við hjá félaginu höfum stungið upp á hjá aðgerðaráætlun innflytjendaráðs er að háskólinn bjóði upp á námskeið fyrir fólk sem er að sækja um starfsleyfi, t.d. í sjúkraþjálfun. Einnig höfum við stungið upp á að ef fólk fær neitun á námsmati eða vinnu, að því sé þá sagt nákvæmlega hvað það þurfi til að fá menntunina gilda.“
Erlendar konur leita sér ekki hjálpar vegna heimilisofbeldis
Félagið vinnur einnig gegn kynbundnu ofbeldi og er með fulltrúa í stjórn Kvennaathvarfsins. Joanna segir algengt að konur sem búi við ofbeldi þori ekki að leita sér hjálpar. „Erlendar konur sem lenda í heimilisofbeldi eru oftast ekki með neitt tengslanet. Þessar konur hafa enga fjölskyldu og kannski enga vini til að leita til þegar þær eru í hættu. Svo þekkjum við þess mörg dæmi að konur eru hræddar við að gera eitthvað í málunum af ótta við að missa börnin sín. Sérstaklega á þetta við um þær sem koma frá löndum utan Schengen-svæðisins. Makar þessara kvenna segja þeim að ef þær geri þetta og hitt þá muni þeim verða vísað úr landi og að þær muni aldrei sjá börnin sín aftur. Við viljum ná til þessa hóps kvenna því þetta eru konur sem leita ekki í Kvennaathvarfið. Það er mjög mikilvægt að upplýsa þær um réttindi sín og að veita þeim tengslanet innan félagsins.“
Nælonsokkar á kvennadaginn í Póllandi
Joanna telur mikilvægt að nota alþjóðlegan baráttudag kvenna til að staldra við og hugsa um það sem kvennabaráttan hefur fært okkur ekki síður en að tala um baráttumál framtíðarinnar. „Þegar ég var að alast upp í Póllandi á níunda áratugnum þá fengu allar konur nælonsokkabuxur á þessum degi. Þetta var auðvitað vegna þess að það var skortur á nælonsokkabuxum en einhverra hluta vegna þá fannst körlum þetta vera helsta réttindamál kvenna á þeim tíma, að eignast nælonsokkabuxur. Dagurinn snerist aldrei um neitt annað og umræða um konur og þeirra réttindi var engin. Það var bara talað um nælonsokka 8. mars. Mér finnst þetta eitthvað sem gott er að hugsa um. Þessi dagur minnir mig á það að þó að margt sé unnið þá er svo miklu meira sem þarf að gera í baráttunni fyrir réttindum kvenna. “
http://www.frettatiminn.is/althjodlegur-barattudagur-kvenna-snerist-um-naelonsokka-pollandi/
